Zaznacz stronę
Logo RUDEK

Kolano biegacza

Kolano biegacza to potoczna nazwa zespołu rzepkowo-udowego, znanego również jako chondromalacja rzepki, czyli jej rozmiękanie lub pękanie. W praktyce oznacza to ból przedniego przedziału stawu kolanowego, który zwykle powstaje w wyniku zaburzeń funkcjonowania stawu rzepkowo-udowego, łączącego rzepkę z kością udową.

zespół pasma biodrowo piszczelowego
leczenie schorzenia kolana biegacza

Przyczyny powstawania kolana biegacza

Najczęściej przyczyną tej kontuzji zwanej jako kolano biegacza są przeciążenia, wynikające z regularnej i intensywnej aktywności fizycznej. Najbardziej narażeni na jej wystąpienie są przede wszystkim biegacze długodystansowi, kolarze, piłkarze, narciarze, łyżwiarze oraz osoby uprawiające fitness, aerobik, podnoszenie ciężarów czy squasha. Coraz powszechniej dolegliwość kolana biegacza zaczyna dotykać także kobiety chodzące regularnie na wysokich obcasach, osoby długotrwale przebywające w pozycji siedzącej ze zgiętym kolanem oraz pacjentów z nadwagą. W niektórych przypadkach przyczyną problemu może być również zespół pasma biodrowo-piszczelowego.

Objawy powstawania kolana biegacza

Objawy kolana biegacza pojawiają się stopniowo jako skutek powtarzających się przeciążeń i osłabienia mięśni, prowadzących do zaburzenia równowagi mięśniowej. Towarzyszący przypadłości ból, może być konsekwencją wcześniejszego urazu. Jeśli, mimo odpoczynku, nie ustępuje konieczna jest konsultacja z lekarzem ortopedą.

Dodatkowymi czynnikami sprzyjającymi rozwojowi kontuzji zwanej kolanem biegacza mogą być między innymi:

  • zaburzenia produkcji mazi stawowej,
  • bóle wzrostowe w okresie dojrzewania spowodowane zmianami hormonalnymi,
  • przykurcze mięśniowe zwiększające nacisk na powierzchnie stawowe,
  • a także rzadziej występujące wady anatomiczne rzepki.

Najbardziej charakterystycznym symptomem, które powoduje kolano biegacza jest tępy, rozlany ból w okolicach rzepki, który nasila się podczas aktywności fizycznej, długiego siedzenia ze zgiętym kolanem lub wchodzenia po schodach. Co więcej, wraz z nim, mogą występować trzeszczenia, chrobotanie, klikanie i uczucie blokowania stawu. Niektórzy pacjenci skarżą się także na opuchliznę i osłabienie kolana, co skutkuje jego tzw. „uciekaniem”.

przyczyny powstawania kolana biegacza
ból w kolanie podczas biegania

Leczenie kolana biegacza — metody rehabilitacyjne i fizjoterapeutyczne

Proces leczenia kolana biegacza powinien rozpocząć się od dokładnej diagnostyki, obejmującej wywiad i badanie fizykalne. W celu potwierdzenia rozpoznania często wykonuje się rezonans magnetyczny, który pozwala na ocenę stanu struktur wewnętrznych stawu kolanowego. Dobór odpowiedniej rehabilitacji kolana biegacza zależy od stopnia zaawansowania urazu i zmian, które już zaszły. Leczenie tej dolegliwości zwykle jest długotrwałe i może trwać nawet pół roku. W tym czasie zaleca się ograniczenie lub całkowite zaprzestanie aktywności, która doprowadziła do kontuzji. Podstawą terapii jest odciążenie chorej kończyny i rezygnacja z forsownych ćwiczeń. W niektórych przypadkach konieczne jest stosowanie stabilizatora stawu kolanowego, ograniczającego ruchomość i wspomagającego prawidłowe ustawienie rzepki. Leczenie wspierają również leki przeciwbólowe i przeciwzapalne, a także suplementacja wspomagająca regenerację chrząstki, np. kwasem hialuronowym, glukozaminą czy kolagenem.

Mimo że na początkowym etapie postępowania ruch powinien być ograniczony, to odpowiednio dobrane ćwiczenia stanowią istotny element terapii. Pod okiem specjalisty rehabilitanta lub fizjoterpaeuty pacjent powinien wykonywać ćwiczenia rozciągające mięsień czworogłowy uda oraz zginaczy stawu kolanowego, a także ćwiczenia izometryczne statycznie wzmacniające mięśnie. W późniejszych etapach wprowadzane są ćwiczenia oporowe, mające na celu poprawę stabilizacji kolana i propriocepcji, czyli czucia głębokiego. W rehabilitacji doskonale sprawdza się metoda PNF, pomagająca kontrolować ruch i zwiększać jego zakres.

Skutecznym wsparciem terapii leczenia kolana biegacza są zabiegi fizykalne takie jak ultradźwięki, elektroterapia, magnetoterapia, krioterapia, laseroterapia oraz jonoforeza. Często stosuje się również kinesiotaping i masaże. W trudniejszych przypadkach pomocne może być leczenie osoczem bogatopłytkowym, które wspomaga regenerację stawu, choć przeważnie wiąże się to z wysokimi kosztami. Jeśli standardowe metody nie przynoszą oczekiwanych rezultatów, rozważa się artroskopię – mało inwazyjny zabieg polegający na wygładzeniu uszkodzonych powierzchni chrzęstnych, przecięciu struktur ściągających rzepkę do boku lub przesunięciu jej przyczepu.

Kolano biegacza – zapobieganie 

Bez względu na zastosowaną metodę leczenia, kluczowe jest przestrzeganie zaleceń rehabilitacyjnych również i po zakończeniu terapii. Z reguły profilaktyka, odpowiednia aktywność fizyczna, unikanie przeciążeń oraz dbałość o stabilizację kolana mogą zapobiec nawrotom dolegliwości.

W myśl powiedzenia „lepiej zapobiegać niż leczyć” należy odpowiednio wcześniej:

  • Unikać nadmiernych przeciążeń i obciążeń,
  • Mowa tu o stopniowym zwiększaniu intensywności treningów i stopniowego wprowadzania obciążeń z jednoczesnym czasem poświęconym na regenerację. Należy pamiętać przy tym, że
  • przetrenowanie prowadzi do mikrourazów, kumulujących się w kolanie, i z czasem prowadzących do kontuzji,
  • Dbać o prawidłową technikę ruchu i wzmacnianie mięśni odpowiedzialnych za stabilizację kolana, gdyż słabe mięśnie powodują jego nieprawidłowe ustawienie, a tym samym pracę,
  • Rozciągać się i pracować nad mobilnością, ponieważ zaniedbane pod tym względem mięśnie i pasma mięśniowe zwykle prowadzą do nierównowagi napięć, zmniejszonej mobilności i ograniczeń zakresów ruchu,
  • Dobierać odpowiednie obuwie z odpowiednią amortyzacją i stabilizacją. Osoby z supinacją lub pronacją również powinny zwrócić uwagę na dobór obuwia pod tą właśnie biomechaniczną przypadłość lub skorzystać z odpowiednich wkładek ortopedycznych. Pamiętać również trzeba by unikać także nadmiernie zużytego obuwia,
  • Uważać na powierzchnię, po której się biega,
  • Bieganie po twardych nawierzchniach jak beton czy asfalt mocno obciąża kolana, stąd warto wybierać trasy miękkie i elastyczne, jak choćby dukty i ścieżki leśne,
  • Zredukować nadmierną masę ciała, bowiem każdy nadmierny kilogram ciała to większe obciążenie i „stres” dla stawu kolanowego,
  • Starać się słuchać własnego ciała i reagować na jego pierwsze sygnały. Kiedy już pojawi się ból, nie należy go ignorować, a postarać się ograniczyć intensywność i nakładane na siebie obciążenia treningowe, wdrożyć odpoczynek, skonsultować się ze specjalistą, a w razie potrzeby wprowadzić ćwiczenia profilaktyczne.
Logo RUDEK

RUDEK Gabinety Rehabilitacji Medycznej
Nowoczesne metody rehabilitacji

Od poniedziałku do piątku, od 7.00 do 18.00

35-312 Rzeszów, ul. Strażacka 12E, Polska

13 + 2 =

Administratorem danych osobowych jest RUDEK Gabinety Rehabilitacji Medycznej Sp. z o.o. z siedzibą w Rzeszowie. Przetwarzamy dane osobowe zawarte w niniejszym formularzu, aby umożliwić Pani/Panu kontakt z nami z możliwością umówienia wizyty w wybranym gabinecie. Aby zapoznać się z pełną treścią obowiązku informacyjnego, proszę kliknąć kliknąć tutaj.